Mật mã thay thế : Tuy ba mà một

Trên mật trận tình báo, khi bắt được mật thư của đối phương viết theo hệ thống thay thế, người ta lần mò để giải mã theo nguyên tắc tần số. Nghĩa là thống kê xem mỗi ký hiệu được sử dụng bao nhiêu lần, từ đó đoán ra ngôn ngữ gốc của bản tin và giải mã được các ký hiệu. Chẳng hạn mẫu tự E có tần số xuất hiện cao nhất trong tiếng Anh, tiếng Pháp, tiếng Tây Ban Nha và tiếng Đức, tần số xuất hiện của các mẫu tự có tỷ lệ như sau :

Do đó để che giấu tần số xuất hiện của các mẫu tự, người ta sử dụng nhiều hệ thống kết hợp với nhau hoặc sử dụng nhiều chìa khóa cùng một lúc.
Dưới đây là một dạng mật mã che dấu tần số :

Chìa khóa : H = 22 = 23 = 24

Mật thư :
7.22.61.8 56.9.2.7 55.5.1.42
28.59.23.3 40.22.17.8 43.45.41.20 / AR

Giải : Chìa khóa cho biết H có thể thay được thay thế bằng một trong 3 con số 22,23,24. Do đó trong mật thư có rất ít con số được sử dụng hai lần.

Mời bạn thử tìm xem mật thư nói gì !